-Βλ. τα άρθρα "Η απαρχή της καθορισμένης άρνησης" και "Η σύγχρονη καθορισμένη άρνηση (negation determinee): Κ. Ξεκάνης - Α. Τσίπρας" αναρτημένα στο blog Νέα Κριτική Θεωρία και Πράξη στις 17/10/2015 και 6/11/2015 αντίστοιχα. 

Βλέπε το ψηφιακό μουσείο της κας Χρ. Μήτρακα για το έργο του
Κ. Ξενάκη που έχει αναρτηθεί στην ενότητα του blog Βίντεο.

Ω! ΤΙ ΚΟΣΜΟΣ ΜΠΑΜΠΑ, ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΡΣΕΛΑ

N. XATZHΠΑΠΑΣ

Θέατρο Προσκήνιο  

 Ω! ΤΙ ΚΟΣΜΟΣ ΜΠΑΜΠΑ, ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΡΣΕΛΑ

Η παράσταση που απαγορεύτηκε από τη Χούντα

Σαρκαστική και ανθρώπινη, η εμβληματική σάτιρα του Κώστα Μουρσελά - 40 χρόνια μετά από την αθηναϊκή πρεμιέρα της, επιστρέφει στο θέατρο Προσκήνιο για δεύτερη σεζόν.  Το έργο γραμμένο σε μια δύσκολη περίοδο της ελληνικής ιστορίας εξακολουθεί να παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο, και για το περιεχόμενό του, αλλά και για τη μοντέρνα γραφή του. 
Πρωτοπαίχθηκε το καλοκαίρι του 1973 στη Θεσσαλονίκη και το χειμώνα του 1973-1974 στην Αθήνα από το θίασο του Θεάτρου Σάτιρας σε σκηνοθεσία του Βασίλη Διαμαντόπουλου. Ο έμμεσος τρόπος που θίγει τα πράγματα, ο σουρεαλισμός των χαρακτήρων και των καταστάσεων, όπως και ο μοναδικός τρόπος που χρησιμοποιεί διαφορετικά θεατρικά είδη, της επιθεώρησης, του μιούζικαλ, του μπουλβάρ, της οπερέτας, και της κωμωδίας χαρακτήρων, σε συνδυασμό με την οξύτατη κοινωνική σάτιρα και κριτική, επιτρέπει στο κείμενο να διατηρεί την φρεσκάδα, την αμεσότητα και την επικαιρότητά του. Η σύγχρονη οπτική της παράστασης, η μοντέρνα εικαστική προσέγγιση και η αφαίρεση των όποιων χρονικών δυσαναλογιών με την εποχή που γράφτηκε, κάνουν το έργο επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε. Ο Μουρσελάς με το «Ω τι κόσμος μπαμπά» εγκύπτει στα προβλήματα που πάντα μας απασχολούν και θα μας απασχολούν: το σαθρό πολιτικό σύστημα, τα κατευθυνόμενα ΜΜΕ, η αλλοίωση των ανθρωπίνων σχέσεων, το κυνήγι του εύκολου πλουτισμού είναι μερικά από τα θέματα που θίγονται με αιχμηρό αλλά ιδιαίτερα χιουμοριστικό τρόπο. 

Θέατρο Προσκήνιο
Καπνοκοπτηρίου 8 & Στουρνάρη, Πολυτεχνείο

Συντελεστές:  

Σκηνοθεσία - Εικαστική Σύνθεση: Νίκος Χατζηπαπάς

Μουσική: Κώστας Χαδούλης

Χορογραφίες: Λήδα Αλεξανδρή, Βαλεντίνη Βεργοπούλου

Video Art : Ισμήνη Πεπέ

Παίζουν : Ελένη Φίλιππα, Γιώργος Γιανούτσος, Κατερίνα Βαρδακαστάνη, Κωστής Σαββιδάκης, Τσαμπίκα Φεσάκη, Εύα Αλεξανδρή, Πάνος Λαμπρίδης, Χρύσα Μαρκατά, Δημήτρης Κακαβούλας, Νίκος Χατζηπαπάς

Πληροφορίες παράστασης                                                                                              Παραστάσεις κάθε Παρασκευή, Σάββατο 21:00 & Κυριακή 19:30                                                                 Γενική Είσοδος: 12 € / Μειωμένο: 10 €                                                                                                            Προπώληση εισιτηρίων στο Θέατρο Προσκήνιο, Καπνοκοπτηρίου 8 & Στουρνάρη                                             Τηλ. Κρατήσεων: 2108211855

ΓΙΑΤΙ ΤΟ BLOG ΝΕΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Β. ΦΙΟΡΑΒΑΝΤΕΣ

 ΓΙΑΤΙ ΤΟ BLOG ΝΕΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ  ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Κατ’ αρχήν λίγα λόγια για το Λογότυπο. Πρόκειται για μια δική μας σύνθεση μαύρων οριζόντιων γραμμών από ένα έργο του Μόντριαν, ενός μικρού κόκκινου τετραγώνου σε μαύρο πλαίσιο, τμήμα από άλλο έργο του,  και το Κόκκινο τετράγωνο του Μάλεβιτς.

Αυτό το έχουμε στο αριστερό μέρος. Υποδηλώνει την αναγκαία αριστερή πορεία προς την απελευθέρωση και την χειραφέτηση.

Το μικρό κόκκινο τετράγωνο σε μαύρο πλαίσιο του Μόντριαν, δεδομένου του γενικότερου απαισιόδοξου πνεύματός του, βαλμένο δεξιά, υποδηλώνει το γενικότερο αδιέξοδο, το βαρίδι που συνιστά η δεξιά για την κοινωνία.

Οι παράλληλες μαύρες γραμμές του Μόντριαν υποδηλώνουν τα όρια του σύγχρονου αδιέξοδου. Οι παράλληλες μαύρες γραμμές στο κάτω μέρος συνιστούν ένα διπλό, ανυπέρβλητο φράγμα γα την απελευθερωτική πράξη. Με άλλα λόγια, ένα  σύγχρονο στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Γιατί ο συγκεκριμένος τίτλος: Είναι γνωστόν ότι από όταν ήλθαμε σε επαφή με τα έργα της Σχολής της Φρανκφούρτης στην εκρηκτική δεκαετία 1970-1980, από την ηλικία ήδη των 20-22 ετών, στραφήκαμε αταλάντευτα προς αυτή τη Σχολή. Ξεχωρίσαμε αμέσως τις ποιοτικές διαφορές της από τα άλλα μαρξιστικά και νεομαρξιστικά ρεύματα, τις νέες καινοτόμες και ρηξικέλευθες εισφορές της στη θεωρία που έφερνε με έναν κριτικό πάντοτε τρόπο. Εξού και ο άλλος τίτλος της, Κριτική Σχολή. Έτσι και εμείς, ευτυχείς που συναντήσαμε τον Ο. Revault d’ Allonnes στη Σορβόνη, Διευθυντή ερευνών και υπεύθυνο Διατριβών για την Αισθητική, η άλλη δηλαδή (που ήταν και είναι η κύρια ίσως θεωρητική απασχόληση μας-préocupation) και συστηματικού μελετητή του Αντόρνο, και που κατόρθωσε να τον κάνει εύληπτο και αρκετά δημοφιλή σε επίπεδο διεθνών μάλιστα ερευνητών πάντοτε, κάτι που ο ίδιος ο Αντόρνο δεν κατόρθωσε ποτέ, έκτοτε συστηματοποιήσαμε την έρευνα, τη μελέτη, τη γνώση μας για τη Σχολή της Φρανκφούρτης και το έργο της. Όμως τα χρόνια πέρασαν. Ο μονοπωλιακός, ο ύστερος καπιταλισμός παγκοσμιοποιήθηκε και σήμερα αποπαγκοσμιοποιείται πλέον βίαια και επώδυνα. Η περίοδος της μεταπαγκοσμιοποίησης, που άρχισε απότομα και τραγικά για την ανθρωπότητα, επιβάλλει μια δομική ανασυγκρότηση των κριτικών και ανθρωπιστικών μοντέλων. Έχουμε πλέον ανάγκη από μια Νέα ανθρωπολογία, όπως έχουμε αναλύσει στα τελευταία χρόνια και επισημάνει με έμφαση¹. Από μια Νέα Κριτική Θεωρία.

Όμως είναι αναγκαία πάντοτε και η πράξη, όχι μόνο ως θεωρητική ή κυρίως ως τέτοια, όπως έλεγε ο Χορκχάϊμερ το 1932-3, όταν έθετε τις βάσεις της κριτικής θεωρίας, αλλά κυρίως ως κοινωνικοπολιτική και ιδεολογική. Έτσι οδηγούμαστε πολύ συνοπτικά σε μια σύνθεση της Κριτικής θεωρίας και των Σχολών της Πράξης (Γιουγκοσλαβίας, Πράγας, Βουδαπέστης κ.α.), που αναπτύχθηκαν από το 1950-1070, πολλές φορές και υπό τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες του σταλινισμού.

Έτσι καταλήξαμε στον συνθετικό τίτλο Νέα Κριτική Θεωρία και Πράξη.

Στόχος μας είναι η διαμόρφωση, όχι μόνο ερευνητών υψηλού επιπέδου των  κοινωνικών, ανθρωπιστικών επιστημών και της Αισθητικής, αλλά και διανοούμενων – θεωρητικών, καθήκον σήμερα καθόλου εύκολο. Αλλά εμείς επιμένουμε κριτικά και ριζοσπαστικά, αυτόνομα από το σύστημα, από κάθε σύστημα, ερευνητικά, επιστημονικά, ιδεολογικά και κοινωνικά με οδηγό πάντοτε το ιδεώδες του  νεαρού Μαρξ για τον καθολικό άνθρωπο, με στόχο τη διαμόρφωση νέων και συνειδητοποιημένων κοινωνικών ερευνητών.

Ο αγώνας είναι δύσκολος, έως απελπιστικός, μέσα στην κοινωνία της καθολικής διαμεσολάβησης και διαπλοκής. Όμως εμείς επιμένουμε. Η απόκτηση στέρεης κοινωνικής γνώσης  είναι η προϋπόθεση της ελευθερίας και βέβαια της απελευθέρωσης. Και ο σύγχρονος αγώνας για την απελευθέρωση, με βασικό πρόταγμα την αντορνική καθορισμένη άρνηση, είναι αγώνας πριν  από όλα προς την αυτογνωσία και τον αυτοκαθορισμό.

Το blog μας είναι απόλυτα αυτόνομο, ερευνητικό και επιστημονικό. Με όπλο και μέθοδο τον στοχασμό και τον αναστοχασμό, στοχεύουμε στην αυτοάρνηση και την αυτοαναίρεση ως στιγμές του αναγκαίου και επιβαλλόμενου εμμενώς ξεπεράσματος. Η αναζήτηση έτσι της απελευθέρωσης και της χειραφέτησης επιδιώκεται συνειδητά πριν και πάνω από όλα από και δια της γνώσης. Μέσα στις σύγχρονες βάρβαρες και νεοβάρβαρες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, σε συνθήκες επίσης αντινομικής συνθετότητας και πολυπλοκότητας, μόνο δια της κριτικής γνώσης, της δύσκολα πλέον αποκτώμενης κριτικής γνώσης, είναι δυνατό να γίνει έστω και ένα μικρό θεωρητικό βήμα μπροστά.

Όμως τα πράγματα άλλαξαν αισθητά από το Δημοψήφισμα και εδώ. Ο λαός έχει αποκτήσει συνείδηση της ανάγκης χειραφέτησης και αυτονόμησης, αναγκαία προϋπόθεση για τον αυτοπροσδιορισμό του, και ειδικά η νεολαία. Ο λαός μπήκε σε μια νέα κατάσταση αυτοσυνειδησίας χωρίς επιστροφή.

Η δημιουργία του blog υπ’ αυτές τις συνθήκες υπηρετεί τον σκοπό αυτό σε επίπεδο έρευνας και θεωρίας. Βασικό μότο μας: Η απελευθέρωση του ανθρώπου είναι έργο του ίδιου του ανθρώπου (παράφραση μιας ιστορικής φράσης του Μάρξ).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Βλ. Προς τη Νέα ανθρωπολογία, Αρμός (συλλ. Επ. Επ. Β.Φ.), Νέα ανθρωπολογία και μοντέρνα τέχνη, Ζήτα (συλλ. Επ. Επ. Β.Φ.), και Β.  Φιοραβάντες, Προς τη μεταπαγκοσμιοποίηση, Ζήτη.