ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΙΜΗΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ Γ. ΣΚΛΑΒΟ ΜΕ ΘΕΜΑ: "Γ.ΣΚΛΑΒΟΣ: ΚΕΦΑΛΟΝΗΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ"

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ

 

Χαιρετισμός Φίλιππου Νικολόπουλου

 

Χαιρετισμός

 

Φίλιππος Νικολόπουλος

Διευθυντή του Ελεύθερου Πανεπιστημίου

 

Η σημερινή τιμητική εκδήλωση για τον διεθνούς φήμης Κεφαλλονίτη γλύπτη Γεράσιμο Σκλάβο, εδώ στη γενέτειρά του, αποτελεί συνέχεια της τιμητικής εκδήλωσης που έγινε για το έργο του στον Φ.Σ. «Παρνασσό» την 15 Ιουνίου 2024. Συνεπώς, σήμερα κι ο δικός μου ταπεινός χαιρετισμός, ως εκπροσώπου του παραπάνω Συλλόγου, αποτελεί συνέχεια αυτού που έγινε την 15^η Ιουνίου, πράγμα που είναι ξεχωριστή χαρά και τιμή για μένα.  Επιπλέον  και ως άτομο αλλά και ως εκπρόσωπος του « Παρνασσού» θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου και τις ευχαριστίες μου στον Καθηγητή Β. Φιοραβάντε , αλλά και  σε όλους όσους συνετέλεσαν στη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης . Σοβαρές εκδηλώσεις για το έργο σημαντικών ανθρώπων  στο χώρο της τέχνης , του  πνεύματος  και γενικότερα του πολιτισμού, σήμερα στην πατρίδα μας αποτελούν νησίδες αντίστασης σε μια διαρκώς αυξανόμενη «αποπνευματικοποίηση»  του ανθρώπου στο όνομα των οικονομικών μεγεθών και της τεχνολογίας. Και πολύ περισσότερο φυσικά χαιρόμαστε όταν αυτοί οι ξεχωριστοί δημιουργοί είναι Έλληνες 

Ο Γεράσιμος Σκλάβος, όπως φάνηκε κι από τα λεγόμενά μου στον αρχικό μου χαιρετισμό, είναι ένας μεγάλος Κεφαλλονίτης καλλιτέχνης, της πρωτοπορίας του οποίου το έργο είναι δεκτικό πολλών ποιητικών και φιλοσοφικών προεκτάσεων. Διαβάζοντας κανείς τα λεγόμενα Μανιφέστα του ενισχύει την άποψη που προανέφερα. Ο μεγάλος καλλιτέχνης που πάντρεψε δικαιωματικά την ακτινοβολία του φωτός με το μήνυμα της ανυπόκριτης ελληνικότητας, που πάντρεψε δημιουργικά την έμπνευση του από τη Φύση με την πρωτοποριακή αφηρημένη γλυπτική.

Σωστά η ιστορικός τέχνης Δανάη Σπαθώνη λέγει ότι «από μικρός βρισκόταν κοντά στη γη, παρατηρεί τη Φύση, τις μορφές που χαράζει το πέρασμα του χρόνου... Αέρας, νερό, η ορμή των κυμάτων σμιλεύουν την πέτρα ή το βράχο. Η Φύση τον καθορίζει... Ραβδοειδείς πτυχώσεις σαν κύματα ή κυψέλες. Η επιφάνειά τους: κύματα πάνω στην άμμο ή ο διαβρωμένος βράχος».

Και η επιλογή της τεχνικής του να δουλεύει σκληρά υλικά με τη λεγόμενη τηλεγλυπτική του ή μια ανακάλυψη του στα τέλη της σύντομης ζωής του να συγκεντρώνει ηλιακές ακτίνες μέσα από μια ειδική κατασκευή με φακούς, έτσι ώστε να επιδρά πάνω στο υλικό του με το ίδιο το φως, δεν είναι τυχαίες. Έχουν σχέση με την όλη κοσμοθεωρία του. «Δένει» φλόγα, φως και τη σκληρότητα του αρχέγονου βάθους σε μια  πρωτότυπη σύνθεση , που είναι πολύσημη και χαράζει ατραπούς δημιουργικού αλλά και δύσκολου μέλλοντος.

Ο Φ.Σ. «Παρνασσός» τιμά τον μεγάλο γλύπτη γι’ αυτό και τον ενέταξε στο πρόγραμμά του για την παρουσίαση του έργου σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και καλλιτεχνών.

Τελειώνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω το βάθος ορισμένων φιλοσοφημένων του φράσεων, που, αν τις προσέξουμε ιδιαίτερα, είναι και επίκαιρες ως μορφή πνευματικής αντίστασης: «Τα σκήπτρα κατέχει το φως. Πρέπει να τρέξεις γιατί το φως είναι λίγο και θα τελειώσει. Τρέξε, Τρέξε, μοιράζουν το φως και είσαι μόνος». Όταν σήμερα αντιλαμβανόμαστε πώς μας περικυκλώνουν «σκοτεινά τείχη» μιας πολιτιστικής πολτοποίησης συνδεδεμένης με την παγκοσμιοποίηση νεοφιλελεύθερου τύπου, η παραπάνω φράση δεν εκπέμπει ένα φωτεινό μήνυμα αντίστασης; Ανεπιφύλακτα λέμε «ναι» και είναι προτιμότερο να τον τιμούμε, πέρα απ’ το μεγάλο καλλιτεχνικό του έργο, ως στοχαστή, κυρίως με αυτή του  την κατάφαση!

XΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΙΧΑΛΑΤΟΥ

 

XΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ κ. Γεωργίου ΜΙΧΑΛΑΤΟΥ, Προέδρου της ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΘAΚΗΣΙΑΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2024

 

Κυρίες και Κύριοι, 

Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,

Καλησπέρα σας

 

Με ιδιαίτερη χαρά  δέχθηκα τη πρόσκληση του καθηγητή κ. Φιοραβάντε  να παραβρεθώ και χαιρετίσω ως Πρόεδρος  της ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΙΚΩΝ και Ιθακησιακών Σωματείων Αττικής (Ο.Κ.Ι.Σ) – την σημερινή εκδήλωση- αφιέρωμα στο Γερ. Σκλάβο.

Επιτρέψατε μου, μερικές εισαγωγικές πληροφορίες για την ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ μας σκοποί της οποία

-            Η ενιαία εμφάνιση και κοινή εκπροσώπηση των Κεφαλονίτικων και Ιθακησιακών σωματείων που εδρεύουν στην Αττική.

-            Η επαφή μεταξύ των μελών και η καλλιέργεια της αλληλεγγύης και των παραδόσεων του Λαού μας.

-            Η μελέτη, προβολή και παρακολούθηση των  προβλημάτων των Νησιών μας και η συμβολή στη προώθηση λύσεων για την Οικονομική, Πνευματική, Τουριστική και Πολιτιστική Ανάπτυξη των Νησιών μας και προβολή της Ιστορίας, Λαογραφίας και παραδοσιακής Τέχνης τους.

 

Η ΟΜΟΠΟΝΔΙΑ Ο.Κ.Ι.Σ Ιδρύθηκε το 1976 με έναυσμα το συνασπισμό πολιτών και φορέων ενάντια στην εγκατάσταση αποθηκών πετρελαίου στο κόλπο της Σάμης.

Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ διαχρονικά  Υπερασπίζεται το κοινό καλό, δρά αδέσμευτα και ανεξάρτητα.

 

Μερικές από τις δράσεις της.

Υποστήριξε και προώθησε την επαναλειτουργία της ακτοπλοϊκής γραμμής Πάτρας- Σάμης- Ιθάκης.

 

Υπερασπίστηκε τη διατήρηση των σχολών του Ιονίου Πανεπιστημίου στη Κεφαλονιά.

 

 Συμπαραστάθηκε στους κατοίκους της Παλλικής τη δραματική περίοδο που ακολούθησε τους καταστρεπτικούς σεισμούς και πίεζε τη κυβέρνηση για αμεσότερη βοήθεια και λύσεις.

 

Πρότεινε από κοινού με άλλους φορείς και υπερασπίστηκε με συνέπεια τη διάσπαση του υδροκεφαλικού ενός Δήμου σε τρείς νέους δήμους  ώστε να εξυπηρετούνται καλλίτερα οι δημότες.  

 

Για πολλά χρόνια εξέδιδε την εφημερίδα ‘ΒΗΜΑ’  ως μέσο επικοινωνίας με τα μέλη και τη διασπορά μας, πρόβαλε τα προβλήματα του τόπου, ασχολείτο με ενημερωτικά θέματα, ιστορικά αφιερώματα και με κοινωνικά νέα από τα χωριά και τη δράση των Συλλόγων μας.

 

 Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ διατηρεί ιδιόκτητα γραφεία  στην Αθήνα  (πλατεία Καραϊσκάκη) τα οποία παραχωρεί για έδρα και χρήση στα μέλη της καθώς και σε συνεργαζόμενους πολιτιστικούς φορείς της περιοχής.

Διατηρεί βιβλιοθήκη για κοινή χρήση και εχει χρηματοδοτήσει εκδόσεις βιβλίων ιστορικού περιεχομένου.

 

Συνεργάζεται με κοινωνικούς φορείς στη περιοχή της εδρας της και με το Δήμο Αθηναίων για πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως ο Πρώτος εορτασμός για την Απελευθέρωση της Αθήνας τον Οκτώβριο του 2015 με πρωτοβουλία των συνεργαζόμενων 3 φορέων που είχε συστήσει   στη περιοχή πλατείας Βάθης  και ομιλητή τον Μανώλη Γλέζο. Εκτοτε η επέτειος θεσμοθετήθηκε από το Δήμο της Αθήνας. 

 

Με ευλάβεια εορτάζει την ΕΠΕΤΕΙΟ της ΕΝΩΣΗΣ και σε συναινετικό πνεύμα συνεργάζεται με  όσους φορείς επιθυμούν συμμετοχή σε ισότιμη βάση.

 

Είναι γνωστό ότι η Πρόοδος σε οποιοδήποτε τομέα  προκύπτει  από τομές  και καινοτόμες ιδέες.

 

Και η παρούσα σύμπραξη του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Φιλολογικού Συλλόγου ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ με τη Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa Ροδόπη – Art Studio EST, στη θεώρηση μας είναι μια εν δυνάμει τομή που αξίζει να έχει συνέχεια ως  αμοιβαία επωφελής για το ΠΑΡΝΑΣΣΟ όσο και για τη Κεφαλονιά.  

 

Η συνεργασία για αυτή τη τιμητική εκδήλωση στον ιδιοφυή  Γλύπτη και διανοούμενο Γεράσιμο Σκλάβο φαίνεται να εχει ως καταλύτη τη διακηρυγμένη  από το πρόεδρο του ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ, καθηγητή κ. Κωνσταντινόπουλο, αναγεννητική προσπάθεια να αναδειχθεί ο  ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ σε Πανελλήνιο Κέντρο Λόγου και Τέχνης. Και σύμφωνα με το συμπατριώτη κ. Φωκά, γενικό Γραμματέα του  Συλλόγου ‘Ο ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ είναι σπίτι της λογιοσύνης που στέκει αγέρωχα και σκορπίζει απλόχερα πολιτισμικό φώς από το 1865 εως σήμερα’ .

Αρκετές εκδηλώσεις και αφιερώματα εχουν γίνει προς τιμή του Γερ. Σκλάβου, μάλιστα μια εκδήλωση εγινε από το μέλος μας την Αδελφότητα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά  το 2018.   

Σήμερα, για το Γεράσιμο Σκλάβο ένα παγκόσμιο Κεφαλονίτη θα μιλήσουν καθ΄ύλην αρμόδιοι στο θέμα τους οποίους  θα παρακολουθήσουμε με μεγάλη προσοχή.

Από τη σκοπιά του ενεργού Πολίτη, επιτρέψτε μου να παραθέσω ένα – δύο σημεία όπως τα εχω αντιληφθεί ατενίζοντας  φωτογραφίες γλυπτών του Σκλάβου και διαβάζοντας εργασίες αλλά και τα αξιόλογα δοκίμια στο θέμα του καθηγητή κ. Φιοραβάντε.

Ο Γεράσιμος Σκλάβος είταν ένας από τους πλέον καινοτόμους γλύπτες της εποχής του. Το εργο του γίνεται αντιληπτό ως ενας ιδιότυπος και αρμονικός συνδοιασμός γεωμετρικών δομών και μιας δυναμικής ισορροπίας μεταξύ αμεσότητας και αφαιρετικότητας. Είχε τη μεγαλοφυία και κατείχε τη μεγάλη τέχνη να  μεταμορφώνει τα σκληρά υλικά με τη χρήση νέων εργαλείων  σε αρχιτεκτονήματα μεσω της Άμετρης δημιουργικής φαντασίας και της βαθιάς γνώσης του αρχαιοελληνικού μέτρου. Είταν ενας εμβληματικός  και καταιγιστικά δημιουργικός άνθρωπός που κατάφερε στη σύντομη ζωή του και συμπύκνωσε εργο διαρκές και αιώνιο.

Και τελειώνοντας θέλω να αναφερθώ στην αξιομνημόνευτη όσο και τιμητική για το τόπο και το Νησί μας, πρωτοβουλία του Δήμου Αργοστολίου να εγκαθιδρύσει Μουσείο προς τιμή του Παγκόσμιου πλέον ΓΕΡΆΣΙΜΟΥ ΣΚΛΑΒΟΥ από τη Κεφαλονιά μας.

 

Σας Ευχαριστώ.

 

                                                 ******************************************************************************************************************************************************

 

Εισήγηση της Σοφίας Αράβου-Παπαδάτου

 

Εισήγηση της Σοφίας Αράβου-Παπαδάτου,  Δρ Κοινωνικής Ψυχολογίας

 

Να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τον καθηγητή Βασ. Φιοραβάντε, για την πρόσκληση να συμμετέχω, μετά την Αθήνα, και στην τιμητική εκδήλωση που κάνουμε για τον γλύπτη μας Γεράσιμο Σκλάβο, στο Αργοστόλι. Πολλές ευχαριστίες και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός που στηρίζει το όλο εγχείρημα, αλλά και στον Κώστα Ευαγγελάτο για τη φιλοξενία στον υπέροχο χώρο της Βίλλας Ροδόπη, που στεγάζει τις δημιουργίες του.

Σήμερα θα μπορούσα να κάνω την ίδια εισήγηση με την Αθήνα, να πω τα ίδια ακριβώς. Όμως,  τόσο ο Γεράσιμος Σκλάβος, όσο και ο Βασίλης Φιοραβάντες είναι ποτάμια, ρέουν και δημιουργούν συνεχώς, στον αντίστοιχο καιρό, και όπως λέει ο Ηράκλειτος, δε μπαίνεις ποτέ στον ίδιο ποταμό «Τα πάντα ρει…».

Οι κοίτες μένουν ίδιες, Ελλάδα, Αθήνα, Κεφαλονιά, Παρίσι, που έζησε κατά καιρούς ο διάσημος Κεφαλονίτης  γλύπτης αλλά η θεματική εξελίσσεται και θα συνεχίσει, αν ο Γεράσιμος Σκλάβος μελετηθεί συστηματικά, όπως προτείνει ο καθηγητής Β. Φιοραβάντες, που μελετάει τον Σκλάβο κοντά 40 χρόνια, από τη διδακτορική του διατριβή ακόμα. Να αναδυθεί ο Κεφαλονίτικος Μοντερνισμός και η Παγκόσμια Μοντερνιτέ, να πάει άφοβα ένα βήμα παρακάτω.

Τι καινούργιο μπορείς να πεις όμως για τον Σκλάβο σε απόσταση μόλις  δύο μηνών, 15 Ιουνίου στην Αθήνα, 10 Αυγούστου στην Κεφαλονιά; Και όμως!

Όταν ο καλλιτέχνης είναι πολυδιάστατος, δεν σταματά ποτέ να σε εκπλήσσει! Δεν είναι καθόλου ο «Μονοδιάστατος  Άνθρωπος» του Μαρκούζε, όπως έχουμε καταντήσει όλοι με τις εξειδικεύσεις μας επιστημονικές και μη. Κοιταζόμαστε καχύποπτα, αμφισβητούμε  την αντίθετη ή παρακείμενη γνώση και κατεβάζουμε ρολά στην επικοινωνία, τη συνεργασία και τη συνεννόηση.

Ο Γεράσιμος Σκλάβος ξεκινά από την παραδοσιακή γλυπτική απεικόνιση για να φτάσει στην Αφαίρεση και την Ανήμορφη Τέχνη. Παράλληλα όμως, φτάνει  σε βαθειά συνειδητοποίηση, μέσα από Θρησκευτικές, Φιλοσοφικές, Αισθητικές, Μεταφυσικές και Ενορατικές διαδρομές. Μια Τραγική Συνείδηση, μια ουτοπία του κοινωνικά ανέφικτου, της καταστροφής της Φύσης και των Ανισοτήτων. Πολιτιστική Επανάσταση χρειάζεται, για να ανήκει ο Σκλάβος σε όλους.

Έτσι κι αλλιώς, ανήκει στα άτομα που κατοικούνται από κοινωνίες¹, που αγωνίζονται για να ευημερήσουν και οι άνθρωποι μαζί με τους αριθμούς  της  Πραγμοποίησης και του Απ-ανθρωπισμού.

«Η Ιστορία αλλάζει από τις μειοψηφίες, αλλά υπογράφεται από τις πλειοψηφίες», λένε οι σύγχρονοι Κοινωνικοί Ψυχολόγοι. Οι Υβριδικές Μειονότητες πλέον γίνονται αποδεκτές από άλλες μειονότητες, δεν μπορεί να ταιριάζουμε σε όλα ισχυρίζονται. Γίνονται ακόμα αποδεκτές και από τις πλειοψηφίες, χωρίς να απορροφώνται και να σβήνουν, όπως γινόταν παλιά. Η Συμπεριληπτικότητα¹  δεν εξαφανίζει τις μειονοτικές-μειοψηφικές ιδέες. Πάντα με τον κίνδυνο της περίφημης Κρυπτομνησίας.  Ξεχνάμε με άλλα λόγια,  ποιος εισηγείται την Καινοτομία, δρέποντας δάφνες αυτός που μπορεί να εφαρμόσει. Λεπτομέρεια ίσως μπροστά στην κοινωνική ωφέλεια και την ευημερία των ανθρώπων. Εντούτοις, τις «πατρότητες» μπορεί να εξασφαλίσει το Συμβόλαιο Επιείκειας¹ από τις πλειοψηφίες προς τις μειονότητες, που δεν απειλούν το πλειοψηφικό καθεστώς .

Ο Γεράσιμος Σκλάβος είναι Υβριδική Μειονότητα¹ διότι Καινοτόμος, Μοντέρνος, αλλά και Κλασσικός. Οι μορφές του,  Τρίγωνα, Τετράγωνα, Κύκλοι, Γραμμές, Κυψελοειδείς σχηματισμοί, έχουν Αρμονία, Συμμετρία, Γεωμετρία, δεν είναι χαοτικά. Παραπέμπουν στην κλασσική αρχαιοελληνική γλυπτική της Αρμονικής Συμμετρίας, ακόμα και ανήμορφα.

Είναι όμως και ο ίδιος Καινοτόμος Μειονότητα του Ενός Ατόμου. Όπως όλοι οι πρωτοπόροι, έχει χαρακτηριστικά εσωστρέφειας, δεν καθορίζεται από τους πολλούς, όπως αναφέρει στα κείμενά του, που επίσης πρέπει να μελετηθούν.

Οι καινοτόμοι πρωτοπόροι έχουν  Α.Γ.Ν.  Ανάγκη Για Νόηση, αλλά και Α.Γ.Μ. Ανάγκη Για Μοναδικότητα. Διαθέτουν  ΘτΝ-Τ.Ο.Μ.,  Θεωρία του Νου-Theory Of Mind. Με άλλα λόγια διαθέτουν την Ικανότητα να ερμηνεύουν  τους άλλους,  με συναισθηματική αντίληψη. Ο Γεράσιμος Σκλάβος διαθέτει όλη την προαναφερόμενη γκάμα. Μελετάει, σκέφτεται αναλύει, εμπλέκει όλες τις επιστημονικές και φιλοσοφικές σκέψεις, είναι ένας διανοούμενος. Έχει ανάγκη για Μοναδικότητα γιατί έχει φωτιστεί, έχει ενοράσεις και θέλει να γεννήσει το δικό του δημιούργημα και το καταφέρνει.

Η Φωτιά της Τηλεγλυπτικής του, η δική του «Καιομένη και μη αναφλεγομένη βάτος», το καμινέτο του με τα ειδικά μπεκ, σκάβει τους γρανίτες, τον ροζ πορφυρίτη της Αιγύπτου και κάθε σκληρό πέτρωμα. (Της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν…. λέει ο Οδυσσέας Ελύτης στο «Άξιον εστί». Αναφέρει στο συγκεκριμένο ποίημα, την πέτρα, τη φωτιά, των φονιάδων το αίμα με φως ξεπληρώνω….Μακρινή Μητέρα, Ρόδο μου Αμάραντο… Πόσες ομοιότητες, πόσες όμοιες λέξεις στους Μείζονες που πασχίζουν να περιγράψουν την εξωλεκτική Υπέρβαση!). Ο Σκλάβος, επιστρέφει τα πετρώματα στη μορφή της λάβας από όπου προέρχονται, αλλά με ελεγχόμενη «εστία φωτιάς», με την εφεύρεσή του.

Η  εποχή μας χρειάζεται «Ψηφιδωτή Σκέψη²», «Συνθέστε» μας λέει στα γραπτά του. Είναι η Αλεπού της καινοτομίας που συλλέγει κάθε νεωτερισμό, αλλά καθόλου Σκαντζόχοιρος, που μόλις φτιάξει το καλούπι της «Σχολής» του, απαγορεύει την εξέλιξη περαιτέρω². Η συστηματική μελέτη του θα αποδείξει τη συμπαντικότητα του έργου του διεπιστημονικά. Μαζί με την Αισθητική και την Κριτική Θεωρία, ίσως πρέπει να παρέμβει ερμηνευτικά  και η Εικαστική Ψυχανάλυση. Η Αγγλίδα καθηγήτρια, ψυχαναλύτρια και ζωγράφος  Marion Milner³ απέδειξε ότι «Οι δημιουργίες μας μιλάνε, σαν λέξεις».

Ο Γεράσιμος Σκλάβος παλεύει με το Φροϋδικό δίπολο των γιγάντιων ενστίκτων Έρωτα και Θανάτου. Τα Ακίνδυνα Τρίγωνα από Βέλη, όπως λέει για τα τρίγωνα που επικρατούν στα γλυπτά του, είναι ένας καλλιτεχνικός χορός Μετουσίωσης. Μετουσίωσης σε ακίνδυνα, τα επικίνδυνα βέλη που υπάρχουν τόσο στον παρανοημένο Έρωτα όσο και στην Επιθετικότητα, σε κάθε μορφή Βίας. Δίνει προβάδισμα στη Ζωή με την Καλλιτεχνία, όπως ο αληθινός Έρωτας γεννάει και δεν βλάπτει με αυτοκτονίες ή ανθρωποκτονίες. Γεννάει παιδιά (Πάνδημη Αφροδίτη) ή πνευματικό-καλλιτεχνικό έργο (Ουρανία Αφροδίτη) ή και τα δύο. Οι δύο αδελφές-όψεις της θεάς,  Πάνδημη και Ουρανία συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.⁴

Οι Κοινωνικές Αναπαραστάσεις, και θα τελειώσω με αυτό, το σύνολο δηλαδή των Επιρροών του Σκλάβου που τον καθορίζουν, εκτός από τον Ανθρωπισμό, την  Ισότητα και την Ειρήνη, έχουν και άλλο ένα στοιχείο, και αυτό είναι η Γυναίκα και μάλιστα στον πυρήνα της ψυχοσύνθεσής του. Η Γυναίκα εμφανίζεται στα περισσότερα  έργα του, σαν το Φως που γεννάει τα πάντα, όπως μας λέει. Η γυναίκα αναφέρεται συνέχεια, στη «Φίλη που δεν έμενε», στην «Περαστική», στην «Κλαίουσα», κάποια ενδεικτικά έργα, γεμάτα με Θριαμβικούς Μαστούς.

Στο έργο του «Γαλάζια Φλόγα –Άβυθος», οι Θριαμβικοί Μαστοί πάντα παρόντες, νομίζεις ότι βλέπεις λουλούδια και τελικά αντιλαμβάνεσαι ότι μάλλον πρόκειται για τομές αρχαϊκών γυναικείων σωμάτων, εξώστηθα σαν Μινωικές φιγούρες ή σαν την προϊστορική Μητέρα Θεά. Σκαλισμένο το έργο, σε μπλε γρανίτη του Λαμπραντόρ.

 Άραγε γι αυτό η λέξη Άβυθος στον τίτλο, επειδή υπάρχει σκληρός μπλε Πυριτόλιθος στην Άβυθο όπως και στον Λουρδά, οι δύο παραλίες στη Λειβαθώ της νότιας Κεφαλονιάς; Ίσως! Μας ενέπνευσε και το ζωγραφίσαμε, φτιάξαμε μικρογραφία του γλυπτού και η έμπνευση σταματημό δεν έχει, για εμάς τους Καλλιτέχνες της Κυριακής, τους μη σπουδαγμένους καλλιτέχνες, όπως μας αποκαλεί στην αυτοανάλυσή της,  η Marion Milner, μαζί και τον εαυτό της.

Αναζητείται πιθανόν στα έργα του Η γυναίκα, με Η κεφαλαίο, η μοναδική γυναικεία προσωπικότητα όπως περιγράφεται στη Λακανική Ψυχανάλυση.⁴  Η απελευθέρωση της γυναίκας, με άλλα λόγια, που θα της επιτρέψει την ισότιμη ανέλιξη σε όλους τους τομείς. Ας μιλήσουν  οι καταξιωμένες αυθεντίες μεταξύ τους, ας μιλήσουν και με υβριδικές επιστημονικές-καλλιτεχνικές  μειονότητες, ό,που υπάρχουν.

Σήμερα που τα Σύννεφα μαζεύονται Επικίνδυνα πάνω από το Παγκόσμιο Χωριό, χρειαζόμαστε κάθε νεωτερική συμπερίληψη. Σήμερα επιστρέφει και ο Σκλάβος με 300 έργα στο νησί του. Με ολόκληρη τη συλλογή του, εκτός από αυτά που κοσμούν Δημόσιους Χώρους παγκόσμια. Διότι «Για όλα υπάρχει ο κατάλληλος καιρός»        (J.P. Deconchy)⁴.

Με το καλό να τον δεχτούμε! 

Σας ευχαριστώ πολύ!

---------------------------------------------

Αναφορές

1. Παπαστάμου, Σ., Γαρδικιώτης, Αντ., Προδρομίτης, Γ. (2020) Πλειοψηφική και Μειονοτική  Επιρροή Αθήνα, εκδ. Πεδίο

2. Ξανθόπουλος, Π. & Μαντόγλου, Αν. (2020) Μεταμορφώσεις της επιστημονικής και της πρακτικής σκέψης. Αθήνα, εκδ. Παπαζήση

3. Milner, M. (2017) «Όταν δεν μπορείς να ζωγραφίσεις, Εμπόδια στην Ψυχολογική Δημιουργικότητα». Αθήνα, εκδ. Πεδίο

4. Αράβου - Παπαδάτου, Σ. (2008) «Διαδικασίες επιρροής οδοντιατρικά φοβικών και μη φοβικών ασθενών». Διδακτορική διατριβή. Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Τμήμα Ψυχολογίας

Εισήγηση της Σοφίας Ελένης Αθανασάτου

 

Σοφία Ελένη Αθανασάτου

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε τιμή σε έναν μεγάλο Κεφαλονίτη  καλλιτέχνη, το Γεράσιμο Σκλάβο.

 Είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή να συμμετέχω σε αυτή την εκδήλωση, με θέμα "Κεφαλονίτικος και Διεθνής Μοντερνισμός," που οργανώθηκε από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός.

 Η εκδήλωση αυτή αποτελεί συνέχεια της πρόσφατης που πραγματοποιήθηκε στην κεντρική αίθουσα του Παρνασσού, στις 15 Ιουνίου, με θέμα "Γεράσιμος Σκλάβος: Το Πρωτοποριακό Έργο και η Αισθητική του."

Θα ήθελα να σταθώ πρώτα από όλα στο ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός: για πρώτη φορά, ο Φ.Σ. Παρνασσός, το αρχαιότερο πολιτιστικό σωματείο της Ελλάδας, δηλώνει την παρουσία του στο νησί μας, επεκτείνοντας τη δράση του πέρα από τα γεωγραφικά σύνορα της Αθήνας. Ιδρύθηκε τις 24 Ἰουνίου 1865 «γιὰ τὴν κοινὴ πρόοδο καὶ ὠφέλεια τοῦ λαοῦ»  το σωματείο αυτό έχει 159 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, με τεράστια προσφορά στην πολιτιστική, κοινωνική και πνευματική ιστορία επιχειρώντας σε σταθερή βάση ουσιαστική αναβάθμιση της συνείδησης και της αισθητικής της χώρας μας .

Ο Φ.Σ. Παρνασσός υπήρξε επί της ουσίας η πρώτη Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών της Ελλάδας, έως την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών το 1926.

Σήμερα, όπως και στο παρελθόν, ο Φ.Σ. Παρνασσός τιμά και αναδεικνύει, αυτή τη φορά, στον τόπο καταγωγής του, την καλλιτεχνική προσωπικότητα και το έργο του Γεράσιμου Σκλάβου, το οποίο έχει αποκτήσει παγκόσμια και διαχρονική εμβέλεια.

Να ευχαριστήσουμε το ΔΣ,  τον Πρόεδρο, το συμπατριώτη μας Γενικό Γραμματέα κ. Γεράσιμο Φωκά και τον Δρ Φίλιππο Νικολόπουλο, Γραμματέα της Κοσμητείας και Επιστημονικό Διευθυντή του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Φ.Σ. ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ.

Θερμά ευχαριστώ τον καθηγητή κύριο Φιοραβάντε για την πρόσκληση να συμμετάσχω, παρότι δεν είμαι ειδικός στις εικαστικές τέχνες και, πολύ περισσότερο, στην ξεχωριστή περίπτωση του Σκλάβου-οπότε ζητώ από όλους την ανοχή σας σε τυχόν παραλήψεις μου ή κα την ερασιτεχνική προσέγγιση μου στο θέμα.

Ιδιαίτερα, ευχαριστώ τον κ. Φιοραβάντε για τον χρόνο και την καλή του διάθεση να μοιράζεται με ενθουσιασμό τις γνώσεις του για την τέχνη, και κυρίως για τις μελέτες του για τον Γεράσιμο Σκλάβο, στο έργο του οποίου έχει αφιερωθεί.

Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον αγαπητό κύριο Κώστα Ευαγγελάτο για τη φιλοξενία στον υπέροχο χώρο της Βίλλας Ροδόπης, καθώς και για τις πλούσιες καλλιτεχνικές δράσεις που με συνέπεια πραγματοποιεί όλα αυτά τα χρόνια στο νησί μας.

Να ευχαριστήσω και την αγαπητή φίλη κυρία Θεώνη Γερασιμάτου για τις βιογραφικές πληροφορίες που έχει περιλάβει στο βιβλίο της  «Σπουδή στην Ιστορία της Κεφαλονιάς» καθώς και για τις μαρτυρίες κοντοχωριανών και του πατέρα της που μου μετέφερε για τον Γεράσιμο Σκλάβο και να τη συγχαρώ  και από αυτό το βήμα για το πόνημά της.

  

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μερικά βιογραφικά στοιχεία του.

«Εις τα Σκλαβάτα της Κεφαλληνίας εγεννήθη την 10η Σεπτεμβρίου 1927 ο γρανιτοφάγος πρωτοπόρος γλύπτης Γεράσιμος Σκλάβος»

(απόσπασμα από τα λόγια του Μιχαήλ Τόμπρου στη συνεδρία της 20ης Μαρτίου 1969 της Ακαδημίας Αθηνών).

Πατέρας του ήταν ο αγρότης Σταύρος Σκλάβος και μητέρα του η Τατιάνα Τρωιάνου. Είχε οκτώ αδέλφια: τον Ξενοφώντα, τον Νικόλαο, τη Μαριακάτε (Μαρία), την Εληαγλαία (Ελλή), τον Παύλο και την Ευγενία (Ζένια). Ο Γεράσιμος ήταν ο τέταρτος της οικογένειας. Καθώς μεγάλωνε, άρχισε να ξεδιπλώνει το έμφυτο ταλέντο του, πλάθοντας μορφές από άμμο στην Άβυθο και τον Αη Χέλη, και δημιουργώντας εφήμερα γλυπτά από χιόνι κατά τη στρατιωτικής του θητεία.

Ήταν μια δύσκολη περίοδος: πόλεμος, κατοχή, εμφύλιος, καταστροφικοί σεισμοί και έντονες κοινωνικές ανακατατάξεις. Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 71 χρόνια από τους σεισμούς του 1953, οι οποίοι βίαια αναδιαμόρφωσαν τις συνθήκες της μεταπολεμικής εποχής. Η προσεισμική γενιά, η γενιά των γονιών μου, που πάλεψε και παρέμεινε όρθια, αποτελεί παράδειγμα αντοχής και δημιουργικότητας. Ο Σκλάβος, φύσει ευαίσθητος και εσωστρεφής, όπως ο ίδιος είχε δηλώσει: «Λίγοι άνθρωποι με έχουν καταλάβει, είμαι ευαίσθητος», βίωσε έντονα όλες αυτές τις σκληρές δοκιμασίες. Προφανώς, τα γεγονότα αυτά χαράχτηκαν πολύ βαθιά στην ψυχή του και βρήκε διέξοδο στην τέχνη.

Ο πατέρας του αρχικά τον προόριζε για ναυτικό, αλλά ο ίδιος ονειρευόταν να γίνει πιλότος. Το 1948, ωστόσο, η Σχολή Ικάρων τον απέρριψε λόγω ενός οφθαλμολογικού προβλήματος. Αντί να εγκαταλείψει τα όνειρά του, αποφάσισε να στραφεί στη γλυπτική και το 1949 πέρασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα.

Η επιλογή των υλικών που μεταχειρίστηκε δεν μπορεί να ήταν τυχαία. Ο Σκλάβος κατατάσσεται στην ιστορία της γλυπτικής ως ένας από τους ελάχιστους, αν όχι ο μοναδικός καλλιτέχνης, που μπόρεσε να εργαστεί με τα πιο σκληρά υλικά (μάρμαρο, γρανίτη, χαλαζίτη, πορφυρίτη κα) και να τα τιθασεύσει σε εξαιρετικές μορφές, κονιορτοποιώντας το εσωτερικό τους, εφευρίσκοντας την τηλεγλυπτική, και με το καμινέτο του να λιώνει την πιο σκληρή ύλη. Ήταν ένας τρόπος να αντιπαλέψει όλες αυτές τις κοσμογονικές δυνάμεις γύρω του να τους επιβληθεί και να επανασυνθέσει τον κόσμο γύρω του.

Ίσως σε αυτό το πλαίσιο να μπορούμε να κατανοήσουμε τα λόγια του:

 «Όλα γύρω μου είναι ασύνθετα κομμάτια».

Ο Γεράσιμος Σκλάβος, μέσα από αυτές τις αντίξοες συνθήκες, κατάφερε να διακριθεί δημιουργώντας και συνθέτοντας με την αφαιρετικότητά του πρωτοποριακά και εμβληματικά έργα με διαχρονική καλλιτεχνική αξία σε παγκόσμιο επίπεδο και να μετατρέψει την ύλη σε πνεύμα.

Ο μοντερνισμός είναι ένα καλλιτεχνικό κίνημα που επιδιώκει να εκφράσει την ανθρώπινη εμπειρία μέσω της απομάκρυνσης από τις παραδοσιακές μορφές και την αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης. Ο Σκλάβος, μέσα από τη χρήση αφηρημένων μορφών και τη σύνθεση διαφορετικών καλλιτεχνικών ρευμάτων, δημιούργησε έργα με ένταση και αντίθεση, ανάμεσα στον αρχαίο ελληνικό λόγο και τις σύγχρονες καλλιτεχνικές τάσεις.

Αυτή η σύνθεση αντικατοπτρίζει τον διαρκή διάλογο που ο καλλιτέχνης επιχείρησε να αναπτύξει ανάμεσα στην παράδοση και τον μοντερνισμό, την αρχαιότητα και τον Διαφωτισμό.

Ο κύριος Φιοραβάντες έχει αφιερώσει και αναλύει στο βιβλίο του μια ολόκληρη ενότητα για το  Σκλάβο, τα Επτάνησα, και το Μοντερνισμό. Η Κεφαλονιά και τα Επτάνησα γενικότερα υπήρξαν ανέκαθεν ένας πολιτιστικός φάρος για την Ελλάδα. Από τη στιγμή που η Δυτική Ευρώπη άρχισε να ανακαλύπτει ξανά την κλασική αρχαιότητα, τα Επτάνησα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διάδοση του μοντερνισμού και των νέων ιδεών στην ελληνική επικράτεια. Ο Σκλάβος, ως γνήσιο τέκνο αυτού του χώρου, ενσωμάτωσε τις αρχές του Διαφωτισμού και του μοντερνισμού στο έργο του, ενώ ταυτόχρονα διατήρησε ζωντανή την αισθητική παράδοση της περιοχής του.

Σήμερα, αναγνωρίζουμε τον Σκλάβο ως έναν καλλιτέχνη που κατάφερε να γεφυρώσει την παράδοση με τον μοντερνισμό, την αρχαιότητα με το παρόν, και να δημιουργήσει ένα έργο διαχρονικό, που συνεχίζει να εμπνέει και να προκαλεί τον στοχασμό. Μέσα από την τέχνη του, μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα τη σύνδεση της Κεφαλονιάς και των Επτανήσων με την ευρύτερη ελληνική και ευρωπαϊκή καλλιτεχνική παράδοση, καθώς και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη του μοντερνισμού στην Ελλάδα

Ο Μαρίνος Καλλιγάς ανέφερε στον κατάλογο της έκθεσης της Γκαλερί Ζουμπουλάκη ότι “ο Σκλάβος ήταν ένας σύγχρονος ευρωπαίος καλλιτέχνης αλλά μαζί – κι αυτό είναι το σημαντικό- Έλληνας καλλιτέχνης όχι μόνο από καταγωγή αλλά και στην καλλιτεχνική του έκφραση».

Τα λόγια του ίδιου του Γεράσιμου Σκλάβου όπου αυτοπροσδιορίζεται:

«Είμαι Ελληνας και αισθάνομαι δεμένος με την πατρίδα μου.

Εδώ συνειδητοποίησα για πρώτη φορά την επιτακτική ανάγκη να γίνω γλύπτης, χωρίς να ξέρω τότε ακόμη, τι θα πει τέχνη.»

Στην τελευταία εκδήλωση στην Αθήνα τον Ιούνιο, ο κύριος Γεωργίος Σκλαβούνος έκανε μια πολύ στοχευμένη παρέμβαση για την ελληνικότητα των έργων του Σκλάβου.

Ένα κομβικό στοιχείο της ομιλίας του ήταν ο προσδιορισμός του Επτανήσιου-Κεφαλονίτη δίπλα στο όνομα του Σκλάβου, και η σύνδεσή του με δύο άλλες λαμπρές προσωπικότητες της Επτανήσου: τον Ιωάννη Καποδίστρια και τον Άγγελο Σικελιανό. Περιληπτικά συσχέτισε αυτές οι τρεις προσωπικότητες με τους Δελφούς, τα Δελφικά ιδεώδη και το φως το οποίο ήταν η καίρια αναζήτηση του Σκλάβου και ο τίτλος από το ίσως πιο αξιομνημόνευτο έργο του «Δελφικό Φως», ο μεγαλύτερο οίστρος του, ένα γλυπτό αριστούργημα και κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια όποιου το θωρεί μια μαρμάρινη φλόγα!

Τα σκήπτρα κατέχει το φως, το φως αναδεικνύει την αρμονία, διαλύει το σκότος και φέρνει να φανούν στην αλήθεια όλα. Το φως λοιπόν είναι το ζητούμενο.

Όπως έγραψε ο Σκλάβος για την τελευταία ενόραση: «Κι αν μείνει μες στο σκοτάδι, γράψε με τα μάτια της ψυχής».

Ερχόμενη με το αυτοκίνητο στο Αργοστόλι από τα ανατολικά του νησιού απόψε, η σκέψη μου και η ματιά μου σταμάτησαν στο φως που έλουζε τον κάμπο και τις ακρογιαλιές της Λειβαθούς με μια εκτυφλωτική λάμψη, σαν να είχε πιάσει φωτιά το δειλινό.

Θέλω να πιστεύω ότι τα μάτια του Σκλάβου είχαν αντικρίσει πολλές φορές αυτό το μοναδικό φως, που το αποτύπωσε για πάντα στην ψυχή του και το μετέφερε στα έργα του…

 

Σας ευχαριστώ πολύ

 

Υ.Γ. Μουσείο Γεράσιμου Σκλάβου

Ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης  Μίκης Θεοδωράκης είχε αναφέρει σε μια συνέντευξη που παραχώρησε τις 27 Νοεμβρίου το 2018 στο συμπατριώτη μας Κώστα Λασκαράτο:

«Πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτα ανώτερο για μια χώρα από τη δημιουργία ενός σύγχρονου πολιτισμού.

Στο κάτω κάτω , οι ξένοι φρόντισαν πριν από εμάς να μελετήσουν και να αναδείξουν την πολιτιστική (και άλλη) κληρονομιά των προγόνων μας.

Ο σύγχρονος πολιτισμός αποδεικνύει ότι ο λαός που τον δημιουργεί είναι ζωντανός και στην περίπτωση μας αντάξιος με το μεγαλειώδες παρελθόν του.»

Ο Γεράσιμος Σκλάβος συνέβαλε καθοριστικά όχι μόνο στη δημιουργία ενός νέου πολιτισμού μέσω της πρωτοποριακής του προσέγγισης και του μοντερνισμού που διακρίνει τα έργα του, αλλά και στην προώθηση της γλυπτικής σε νέες μορφές και τεχνολογικούς  ορίζοντες. Επιπλέον, κατάφερε να συνδέσει το έργο του με τη διεθνή προβολή, παρουσιάζοντας τη δημιουργική του δύναμη στην Ευρώπη, τον Καναδά και την Αμερική.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υλοποιηθεί άμεσα το Μουσείο με έργα του Γεράσιμου Σκλάβου, όπως έχει εξαγγελθεί. Η ανάδειξη του έργου του δεν είναι μόνο μια αναγνώριση της σημαντικής καλλιτεχνικής του συνεισφοράς, αλλά και μια σπουδαία ευκαιρία για την Κεφαλονιά να προβάλει τον σύγχρονο πολιτισμό της και να συνδεθεί με την παγκόσμια καλλιτεχνική κοινότητα. Ένα τέτοιο μουσείο θα αποτελέσει ένα σημαντικό πολιτιστικό σημείο αναφοράς για το νησί και θα ενισχύσει τον ρόλο της Κεφαλονιάς ως κοιτίδας σύγχρονης τέχνης και πολιτισμού.

 

Αναφορές:

Μελέτη για τον Γεράσιμο Σκλάβο, Φιοραβάντες Βασίλης, Εκδόσεις Δίσιγμα 2020

Σπουδή στην Ιστορία της Κεφαλονιάς, Η παρακαταθήκη του πολιτισμού μας – «πολλῷ κάρρονες» Θεώνη Γερασιμάτου, Εκδόσεις Παπαζήση, 2023

«Η Σημασία της Ελληνικότητας  του Γεράσιμου  Σκλάβου»  ομιλία Γεωργίου Σκλαβούνου Φ.Σ.Παρνασσός, 15 Ιουνίου 2024

Ένας Έλλην γλύπτης, ο Γεράσιμος Σκλάβος υπό Μιχ. Τάμπρου, Πρακτικά Συνεδρίας της 20ης Μαρτίου 1969 της Ακαδημίας Αθηνών

Πολιτισμός και Εξωστρέφεια, Κώστας Λασκαράτος, Εκδόσεις Σιδέρη, 2021

Γεράσιμος Σκλάβος

 

Σπύρος Ζαχαράτος

 

Γεράσιμος Σκλάβος

Ένας αφαιρετικός δημιουργικής μανίας

 

Σχόλιο,

Ποίημα,

κι ένας φανταστικός διάλογος.

 

Στην μνήμη του μεγάλου

και πολύ άτυχου δημιουργού...

 

Το σχόλιο

 

Ο Γεράσιμος Σκλάβος, συναντώντας και ύστερα δημιουργώντας  μέσα στους κόλπους της Γαλλικής πρωτοπορίας, ταξιδεύει στο σύμπαν ή μάλλον κατακτώντας αφαιρετικές τεχνικές, δημιουργεί

ένα νέο δικό του πανέμορφο...

    Μοναδικά τα τρίγωνα του. Πολλές φορές γίνονται χαρταετοί, στο μουντό ουρανό, της  ψυχής μας. Με το έργο του ομορφαίνει  το αύριο και το παρόν της τέχνης και του Κόσμου. Έργα τιμαλφή ανοξείδωτα, από τη σκουριά των ανθρώπων, από τη σκουριά τού Κόσμου...

    Αγωνίζεται να αλλάξει τη ζωή του και τη  δική μας ζωή, γιατί ήξερε πως:" Η επέλαση των αδειανών τα πάντα θα σαρώσει!

Γεμίζει τη στιγμή με πεμπτούσια, ομορφιά, αρμονία με το "Κάλλος το Ιόνιον"!

                 Ορθός νους όρθιος!,

Του έκοψε το νήμα της δημιουργίας, "Η φίλη που δε γύρισε".

Το αγαπημένο του γλυπτό...

 

Σπύρος  Ζαχαράτος

Το ποίημα

 

Αιώνια ξαστεριά

          Μνήμη Γεράσιμου Σκλάβου

 

Από παιδί στης τέχνης την αρένα, φωτισμένος,

Κεφαλονίτες δαίμονες, σου δώσανε πτυχίο,

μητέρα σου η Λειβαθώ, πατέρας σου ο Αίνος,

εσύ ένας πομπός φωτός, στου χρόνου τ' ορυχείο...

 

Αγάπησες πετρώματα, σώματα των προγόνων,

με εργαλεία φαντασίας, αμόνια, και σφυριά,

τα ίχνη σ' ανεξίτηλα στο διάβα των αιώνων,

κι εσύ άστρο Ιόνιο, Αιώνια ξαστεριά...

 

Στο χιόνι έπλαθες μορφές στην άμμο πικραμένες,

 

γυναίκες τις πατρίδα σου, του Κόσμου τις Αγίες,

όσοι περάσανε  νωρίς, τις είδανε ταμένες,

στο αίμα μέσα, στο λυγμό, σωστές σαν Παναγίες...

 

Από παιδί κοιμόσουνα μ' όνειρα προσκεφάλι,

κι ένα κομμάτι ουρανό, κουβέρτα και σεντόνι,

Αλμπέρτο, Μουρ τ' αδέλφια σου, σε προσκυνήσαν

                                                                κι άλλοι,

και οι συμπατριώτες σου, σού κλείνουμε το γόνυ...

 

Σπύρος Ζαχαράτος

 

Φανταστικός διάλογος

 με στίχους

Γεράσιμου Σκλάβου

 και Σπύρου Ζαχαράτου

Στις αμμουδιές της Λειβαθούς

 

Γεράσιμος Σκλάβος	Σπύρος Ζαχαράτος
Έμαθα! Στα μάτια σου τον ουρανό... Να βλέπω!	Δείπνησε με λέξεις, απ' του καιρού το δώμα! Ομηρικές...
Γεμάτο πληγές σε φαντάστηκα, σε πέτρα παρθένα θα σε σκαλίσω...	Στο κατώι της μνήμης, άλλοι ξαγρυπνούν  κάποιοι παραμονεύουν...
Θα γεράσεις κι ακόμα θα σμιλεύω, τ' άστρα αμέτρητα...	Έρχονται φορτωμένοι                     κεραυνούς, αγνοώντας πως στο τέλος η τέχνη θα μας σώσει...

 

ΜΝΗΜΗ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΚΛΑΒΟΥ

 

ΜΝΗΜΗ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΚΛΑΒΟΥ

Φίλιππος Νικολόπουλος

 

Φωτιά και Φως

στις απαρχές και τις εσχατιές του σύμπαντος.

Φωτιά και Φως

στην αγκαλιά της τέχνης σου

δίνουν νέα πρωτοπόρα φτερουγίσματα.

Φωτιά και Φως

σε οδήγησαν στα μυστικά μιλήματά σου

με την άτρωτη πέτρα και τον αδάμαστο γρανίτη.

Φωτιά και Φως

σου χάρισαν τον οίστρο

να φθάσεις στην ουσία του αρχέγονου άμορφου

και να δώσεις μορφή σε αυτό που δεν λέγεται.

Φωτιά και Φως

με το χέρι της τέχνης σου

χαράζουν νέα μονοπάτια

προς τα κυματιστά βασίλεια

του Δημιουργικού Αγνώστου.

=======

Και πάντα Έλληνα Ηλιολάτρη

δεν ξεχνάς να συζητάς συντροφικά

με το αεράκι που κατεβαίνει απ’ τις κορφές του Αίνου

και την αύρα της θάλασσας που σε γέννησε.