Η ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

B. ΦΙΟΡΑΒΑΝΤΕΣ

Η ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

A. Jorn

 

Η κριτική της πολιτικής οικονομίας* ιστορικά έχει ο­δηγηθεί στο τέλος της. Η κριτική της πολιτικής, κατά βά­ση μονομερής και αρκετά επιφανειακή, τείνει να απολι­θωθεί. Οι κυρίαρχες τάσεις της απορύθμισης και της παγκοσμιοποίησης με όπλα την ενιαία σκέψη και το νεοφιλελευθερισμό επιβάλλουν βαθιές αλλαγές στην κοινω­νία και την κουλτούρα, έτσι ώστε πολύ συχνά να προκα­λούν την εντύπωση της επιστροφής στην προ-μοντέρνα ε­ποχή. Η κουλτούρα βιώνει το στάδιο της παρατεταμένης αγωνίας.

Η κοινωνιολογία, η ιστορία, η φιλοσοφία και όλες οι παραδοσιακές και μονοδιάστατες επιστήμες μονολογούν ουσιαστικά, αδυνατώντας να κατανοήσουν το μέγεθος, το βάθος, την έκταση και το σύνθετο χαρακτήρα των πραγματοποιούμενων και κυρίως των επερχόμενων αλ­λαγών.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο έχει ιδιαίτερη σημασία ο φωτι­σμός με τρόπο κριτικό της δομής της κυριάρχησης, η οποία είναι πλέον σύνθετη ή και πολύπλοκη. Να προκληθεί ένας διεπιστημονικός διάλογος, με στόχο την έξοδο από την κρί­ση και την επιστημολογική μονομέρεια της ειδίκευσης, την ανάπτυξη της επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών επιστη­μονικών κλάδων. Να δημιουργηθούν τέλος, οι προϋποθέσεις, επιστημολογικές, μεθολογικές και θεωρητικές, για να ξεπεραστεί η βαθύτητα αλλοτριωτική ενιαία σκέψη.

 

---

* Οι οικονομολόγοι και άλλοι θεωρητικοί κάποτε μελετούσαν συστηματικά λίγο-πολύ τις αλλαγές του καπιταλισμού. Εδώ και αρκετά χρόνια όμως οι μεν πρώτοι απορροφούνται κυρίως με την καπιταλιστική λογιστική και αναπτυξιολογία (όπως για παράδειγμα ο Aglieta), οι δε δεύτεροι έχουν εκλείψει εντελώς, ενσωματωμένοι άλλοτε ως «ειδικοί» στα διάφορα υπουργικά γραφεία ή στους διάφορους οργανισμούς, κομματισμούς, κρατικούς και άλλους.