ΝΕΑ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΕΣ

Β. Φιοραβάντες

ΝΕΑ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Καλησπέρα σας. Με την ευκαιρία της έκδοσης ενός συλλογικού τόμου από το εργαστήριό μας που είναι ο τρίτος που βγάζουμε και έχει τίτλο Νέα Ανθρωπολογία και Μοντέρνα Τέχνη από τις εκδόσεις Ζήτη, ένας σημαντικός καθόλα εκδοτικός οίκος, ο οποίος επενδύει στην ποιότητα και στο υψηλό επίπεδο των επιστημονικών εκδόσεων, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα στρογγυλό τραπέζι και στο τέλος να θυμηθούμε λίγο την παράδοση μας και τα Δωδεκάνησα, στα οποία δουλεύουμε. Δηλαδή εγώ δεν είμαι Δωδεκανήσιος αλλά από διαγώνια απέναντι από την Κεφαλλονιά, αλλά μου αρέσει η παραδοσιακή μουσική και η παραδοσιακή τέχνη. Πιστεύω ότι υπάρχει μια διαλεκτική σχέση μεταξύ τέχνης και μοντέρνας τέχνης στην οποία έχουμε ειδίκευση. Θα έχουμε και ένα μικρό μουσικό πρόγραμμα από το δεύτερο δημοτικό σχολείο, από την χορωδία. Και στη συνέχεια των δύο εκδηλώσεων που κάναμε πέρυσι ,μιας διάλεξης και ενός στρογγυλού τραπεζιού τοποθετείται το φετινό στρογγυλό τραπέζι με θέμα Παγκοσμιοποίηση, Πρωτοπορίες, Μοντερνισμός. Αλλάζουμε λίγο το θέμα το διευρύνουμε και πριν αρχίσουν να μιλούν οι συνεργάτες του Εργαστηρίου μου που έχουμε στο Πανεπιστήμιο της Ρόδου, θα σας διαβάσω δύο χαιρετισμούς που μας έστειλαν δύο συνεργάτες του εργαστηρίου και ενεργά μέλη της όλης ερευνητικής προσπάθειας που κάνουμε. Ο πρώτος χαιρετισμός είναι από τον Γιάννη Λαζαράτο, και αυτός Κεφαλλονήτης ο οποίος είναι στη Κέρκυρα καθηγητής και συμμετέχει σε όλα τις επιτροπές διδακτορικών, με άριστες σπουδές στην Ιταλία με ειδίκευση στη σημειωτική είναι μια σπάνια περίπτωση στην Ελλάδα. Δεν συμμετέχει στην έκδοση του τόμου αυτού, συμμετείχε στους προηγούμενους, αλλά είναι στενός συνεργάτης και ξέρει πολύ καλά το όλο εγχείρημά μας, το υποστηρίζει και από εδώ και πέρα θα έχουμε μια πιο στενή συνεργασία. Έχει εκλεγεί τώρα αναπληρωτής καθηγητής, δεν έχει προβλήματα εκλογής που είναι χρονοβόρες διαδικασίες και επίπονες, τον έχουμε βοηθήσει γι΄ αυτό και αυτός ανταποδίδει τη όλη συνεργασία μας, φιλία μας με μία στενότατη επαφή και μία στενότατη σχέση. Ο άλλος φίλος και συνεργάτης, ο οποίος συμμετέχει στην έκδοση είναι ο γνωστός Κωνσταντίνος Κακαβελάκης μουσικός και μουσικολόγος, αν βάλλεται τη Βουλή κάθε Κυριακή πρωί μιλάει ασταμάτητα και αναλύει τα έργα της σύγχρονης μουσικής. Λοιπόν ο αγαπητός φίλος Κωνσταντίνος Κακαβελάκης συμμετέχει με ένα πολύ σημαντικό κείμενο στο τόμο για τους Σκαλκώτα και Χρήστου και πως οι δύο αυτοί αντιμετωπίζουν και αναπτύσσουν μεγάλοι μουσικοί το θέμα του ΄΄Οδυσσέα΄΄. Πριν δώσω το λόγο στους αγαπητούς συναδέλφους και φίλους και συνεργάτες του Εργαστηρίου θα σας πω δύο κουβέντες.

Πρώτον: Κρίση, Παγκοσμιοποίηση πως αντιμετωπίζουμε αυτό το θέμα. Όχι απλώς με μία στενή οικονομική πολιτική, με μια νέα θεώρηση για τον πολιτισμό, με μια θεώρηση για την κοινωνία. Γι΄ αυτό το αποκαλούμε αυτό συνοπτικά Νέα Ανθρωπολογία. Συγχρόνως έχουμε την εμπειρία των ιστορικών και νεότερων πρωτοποριών της τέχνης, οι οποίες δούλεψαν όλο τον 20^ο αιώνα, πάντοτε υπό μία ανθρωπιστική οπτική, για ένα ανθρωπιστικό πρόταγμα. Ενώνουμε, συγκεφαλαιόνουμε και αυτή την εμπειρία, τις προκλήσεις και τα επί μέρους προτάγματα των πρωτοποριών, οι οποίες παρά το γεγονός ότι δίνουν έμφαση στο θέμα του μοντέρνου και του πρωτοπόρου, είμαστε βαθύτατα πεπεισμένοι μέσα από μία ολιστική και συνθετική προσέγγιση στην οποία προχωρούμε, ότι στην ουσία είναι το αέναο πρόβλημα που ξεκινάει από τον Όμηρο μέχρι σήμερα. Και μέσου αυτή της θεωριτικοποίησης εντάσσουμε μέσα και τη λεγόμενη παραδοσιακή τέχνη (κάποτε δεν ήταν παραδοσιακή, ήταν τέχνη της καθημερινής ζωής) η οποία είχε μία οργανικότητα με τη ζωή ήταν ένα όλον. Ο βιομηχανισμός διέσπασε την ενότητα αυτή, από όταν άρχισε να δημιουργείται το μεγάλο εργοστάσιο, ειδικότερα τον 20^ο αιώνα με τον τεϋλορισμό και τον φορντισμό η διακοπή ήταν πλήρης για να μην πούμε απόλυτη. Τώρα υπάρχουν κριτικές επανατοποθετήσεις πάνω σε αυτό το θέμα και μία από τις πιθανές λύσεις του συγχρόνου προβλήματος ανθρώπινου και κοινωνικού προβλήματος είναι να φτιάξουμε ένα νέο οργανικό μοντέλο και οικονομικό και πολιτισμικό με επίκεντρο˙ τον άνθρωπο. Γι΄ αυτό το λόγο επεκτείνουμε τις έρευνές μας, δίνουμε μεγάλη σημασία στη πολιτισμική μας κληρονομιά. Ειδικά στην ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή. Όχι μόνο τη μοντέρνα αλλά και στην παλαιότερη. Έτσι διαμορφώσαμε ένα σχέδιο μέσα στο γενικότερο σχέδιο της Νέας ανθρωπολογίας και τέχνης, που έχουμε επεξεργαστεί στο Εργαστήριο, για ανάδειξη, προβολή, αξιοποίηση, επανεξέταση, κριτική επανεξέταση της πολιτισμικής κληρονομιάς με στόχο να εμπλουτίσουμε αυτό το σύγχρονο ανθρωπιστικό πρόταγμα. Σταματάω εδώ, πέρυσι ήμουν πιο αναλυτικός ως προς το ανθρωπιστικό πρόταγμα. Δίνω το λόγο στην αγαπητή Ασπασία Μαστρογιάννη διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης σε εμάς στο Τμήμα με τι δική μου διεύθυνση να μας μιλήσει για τις πρωτοπορίες. Είναι ένα θέμα το οποίο την απασχολεί επί σειρά ετών, έχει κάνει δημοσιεύσεις και θα κοιτάξουμε να είμαστε όσο μπορούμε πιο σύντομοι και συνοπτικοί γιατί περιμένουν και τα παιδιά. Ευχαριστώ πολύ.